روش های انتقال عفونت های جنسی وراه های پیشگیری از آن

عفونت جنسی یا عفونت منتقله از راه جنسی عمدتاً از طریق تماس جنسی منتقل میشوند، چه واژینال، دهانی یا مقعدی. این عفونت‌ها می‌توانند توسط ویروس‌ها، باکتری‌ها، قارچ‌ها یا انگل‌ها ایجاد شوند و گاهی بدون علامت باشند.

بیماری‌های مقاربتی (STD) ناشی از عفونت‌های مقاربتی (STI) هستند. آنها عمدتاً از طریق تماس جنسی منتقل می‌شوند. STIها توسط باکتری‌ها، ویروس‌ها یا انگل‌ها ایجاد می‌شوند. یک عفونت مقاربتی ممکن است از طریق خون، مایع منی یا مایعات واژن و سایر مایعات بدن از فردی به فرد دیگر منتقل شود.

گاهی اوقات عفونت‌های مقاربتی از راه‌هایی غیر از تماس جنسی منتقل می‌شوند. به عنوان مثال، STIها می‌توانند در دوران بارداری یا زایمان به نوزادان منتقل شوند. STIها همچنین می‌توانند از طریق انتقال خون یا سوزن‌های مشترک منتقل شوند.

STIها همیشه علائم ایجاد نمی‌کنند. یک فرد می‌تواند عفونت‌های مقاربتی را از فرد دیگری که به نظر سالم می‌رسد و حتی ممکن است نداند که عفونت دارد، دریافت کند.

علائم عفونت جنسی مقاربتی

بیماری‌های مقاربتی می‌توانند طیف وسیعی از علائم، از جمله عدم وجود علائم، را داشته باشند. به همین دلیل است که عفونت‌های مقاربتی ممکن است تا زمانی که فرد دچار عوارض نشود یا شریک جنسی او تشخیص داده نشود، مورد توجه قرار نگیرند.

علائم STI ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• زخم یا برآمدگی روی ناحیه تناسلی یا در ناحیه دهان یا رکتوم
• ادرار دردناک یا سوزش‌دار
• ترشح از آلت تناسلی
• ترشحات غیرمعمول یا بدبو از واژن
• خونریزی غیرمعمول از واژن
• درد در هنگام رابطه جنسی
• غدد لنفاوی دردناک و متورم، به ویژه در کشاله ران اما گاهی اوقات گسترده‌تر
• درد پایین شکم
• تب
• بثورات پوستی روی تنه، دست‌ها یا پاها

علائم عفونت‌های مقاربتی ممکن است چند روز پس از مواجهه ظاهر شوند. اما بسته به علت STI، ممکن است سال‌ها طول بکشد تا مشکلات قابل توجهی داشته باشید.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

در صورت وجود موارد زیر، فوراً به پزشک مراجعه کنید:

از نظر جنسی فعال هستید و ممکن است در معرض عفونت مقاربتی قرار گرفته باشید.
علائم عفونت مقاربتی را دارید.

علت عفونت جنسی

عفونت‌های مقاربتی می‌توانند ناشی از موارد زیر باشند:

باکتری‌ها: سوزاک، سیفلیس و کلامیدیا نمونه‌هایی از بیماری‌های مقاربتی هستند که توسط باکتری‌ها ایجاد می‌شوند.

انگل‌ها: تریکومونیازیس یک بیماری مقاربتی است که توسط یک انگل ایجاد می‌شود.

ویروس‌ها: بیماری‌های مقاربتی ناشی از ویروس‌ها شامل ویروس پاپیلومای انسانی (HPV)، ویروس هرپس سیمپلکس و ویروس نقص ایمنی انسانی (HIV) است که باعث ایدز می‌شود.

عوامل خطر عفونت مقاربتی

هر کسی که از نظر جنسی فعال است، در معرض خطر ابتلا یا انتقال بیماری مقاربتی قرار دارد.

عواملی که ممکن است خطر ابتلا به عفونت جنسی مقاربتی را افزایش دهند عبارتند از:

داشتن رابطه جنسی محافظت نشده: رابطه جنسی واژینال یا مقعدی با شریک آلوده که کاندوم (لاتکس یا پلی اورتان) نمی‌پوشد، خطر ابتلا به بیماری‌های مقاربتی را به شدت افزایش می‌دهد. کاندوم‌های ساخته شده از غشاهای طبیعی توصیه نمی‌شوند زیرا در جلوگیری از برخی بیماری‌های مقاربتی مؤثر نیستند. عدم استفاده صحیح از کاندوم یا عدم استفاده از آنها در هر بار نیز می‌تواند خطر را افزایش دهد.

رابطه جنسی دهانی: ممکن است کم خطرتر باشد. اما عفونت‌های مقاربتی همچنان می‌توانند در صورت عدم استفاده از کاندوم (لاتکس یا پلی اورتان) یا محافظ دهانی، منتقل شوند. این یک قطعه لاستیکی نازک و مربعی شکل است که از لاتکس یا سیلیکون ساخته شده است.

داشتن تماس جنسی با شرکای جنسی متعدد: هرچه با افراد بیشتری فعالیت جنسی داشته باشید، خطر ابتلای شما بیشتر است.

داشتن سابقه بیماری‌های مقاربتی: داشتن یک عفونت جنسی مقاربتی، ابتلا به عفونت مقاربتی دیگر را بسیار آسان‌تر می‌کند.

اجبار به انجام فعالیت جنسی: در اسرع وقت به یک متخصص مراقبت‌های بهداشتی مراجعه کنید تا غربالگری، درمان و حمایت عاطفی دریافت کنید.

سوءمصرف الکل یا استفاده از داروهای تفریحی: سوءمصرف مواد می‌تواند قضاوت شما را مهار کند و شما را بیشتر به شرکت در رفتارهای پرخطر متمایل کند.

تزریق مواد مخدر: استفاده مشترک از سوزن هنگام تزریق مواد مخدر می‌تواند بسیاری از عفونت‌های جدی را گسترش دهد. به عنوان مثال می‌توان به ویروس نقص ایمنی انسانی (HIV)، هپاتیت B و هپاتیت C اشاره کرد.

جوان بودن: افراد ۱۵ تا ۲۴ ساله در مقایسه با افراد مسن‌تر، میزان بالایی از بیماری‌های مقاربتی را گزارش می‌کنند.

انتقال از مادر به نوزاد

در دوران بارداری یا زایمان، برخی از عفونت‌های مقاربتی می‌توانند از مادر به نوزاد منتقل شوند. نمونه‌هایی از این عفونت‌ها عبارتند از سوزاک، کلامیدیا، HIV و سفلیس. بیماری‌های مقاربتی در نوزادان می‌تواند باعث مشکلات جدی یا حتی مرگ شود. همه زنان باردار باید از نظر عفونت‌های مقاربتی غربالگری شوند و در صورت نیاز درمان شوند.

عوارض عفونت مقاربتی

بسیاری از افراد در مراحل اولیه بیماری‌های مقاربتی هیچ علامتی ندارند. به همین دلیل غربالگری برای جلوگیری از عوارض مهم است.

عوارض احتمالی عفونت‌های مقاربتی عبارتند از:

• درد لگن
• عوارض بارداری
• التهاب چشم
• آرتروز
• بیماری التهابی لگن
• ناباروری
• بیماری قلبی
• برخی سرطان‌ها، مانند سرطان‌های دهانه رحم و رکتوم مرتبط با HPV

پیشگیری از عفونت مقاربتی

راه‌های زیادی برای جلوگیری یا کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های مقاربتی وجود دارد.

از رابطه جنسی یا فعالیت جنسی خودداری کنید. موثرترین راه برای جلوگیری از بیماری‌های مقاربتی، نداشتن رابطه جنسی است.

آزمایش

صبر کنید و آزمایش دهید. از رابطه جنسی واژینال و مقعدی یا فعالیت جنسی با شرکای جدید خودداری کنید تا زمانی که هر دو برای عفونت‌های مقاربتی آزمایش نشده باشید. رابطه جنسی دهانی ممکن است خطر کمتری داشته باشد. اما اگر فرد از کاندوم (لاتکس یا پلی اورتان) یا محافظ دهان استفاده نکند، بیماری‌های مقاربتی همچنان می‌توانند منتقل شوند. این موانع از تماس پوست به پوست بین غشاهای مخاطی دهان و دستگاه تناسلی جلوگیری می‌کنند.

واکسینه شوید. واکسیناسیون قبل از رابطه جنسی می‌تواند از انواع خاصی از عفونت‌های مقاربتی جلوگیری کند. واکسن‌هایی برای جلوگیری از بیماری‌های مقاربتی ناشی از ویروس پاپیلومای انسانی (HPV)، هپاتیت A و هپاتیت B در دسترس هستند.

از کاندوم و محافظ دهان به طور مداوم و صحیح استفاده کنید. برای هر عمل جنسی، چه دهانی، واژینال یا مقعدی، از یک کاندوم لاتکس یا پلی اورتان یا سد دندانی جدید استفاده کنید. هرگز از روان‌کننده‌های روغنی مانند وازلین با کاندوم لاتکس یا سد دندانی استفاده نکنید. همچنین، این نوع موانع محافظت کمتری در برابر بیماری‌های مقاربتی شامل زخم‌های تناسلی آشکار، مانند HPV یا تبخال، ایجاد می‌کنند.

روش های مانع پیشگیری از بارداری

روش‌های غیر مانع پیشگیری از بارداری، مانند قرص‌های ضدبارداری یا دستگاه‌های داخل رحمی (IUD)، در برابر بیماری‌های مقاربتی محافظت نمی‌کنند.

بیش از حد الکل ننوشید یا از مواد مخدر غیرقانونی استفاده نکنید. اگر تحت تأثیر این مواد هستید، احتمال بیشتری دارد که خطرات جنسی را بپذیرید.

متخصص مراقبت‌های بهداشتی شما این داروها را فقط در صورتی برای پیشگیری از HIV تجویز می‌کند که شما از قبل HIV نداشته باشید. قبل از شروع مصرف PrEP و سپس هر سه ماه یکبار تا زمانی که آن را مصرف می‌کنید، به آزمایش HIV نیاز خواهید داشت.

متخصص مراقبت‌های بهداشتی شما همچنین قبل از تجویز Truvada، عملکرد کلیه شما را آزمایش می‌کند. سپس هر شش ماه یکبار عملکرد کلیه شما را آزمایش می‌کند. اگر هپاتیت B دارید، قبل از شروع درمان به یک متخصص بیماری‌های عفونی یا متخصص کبد مراجعه کنید.

خلاصه

عفونت جنسی یا عفونت منتقله از راه جنسی (STI) به بیماری‌هایی گفته می‌شود که عمدتاً از طریق تماس جنسی منتقل می‌شوند. این عفونت‌ها می‌توانند ویروسی، باکتریایی، قارچی یا انگلی باشند و گاهی بدون علامت ظاهر شوند، اما همچنان قابل انتقال‌اند.